Zijn we nog katholiek, en zo ja, hoe dan?

Op 30 januari vond de laatste dienst plaats in de R.K. Werenfriduskerk. Hij is definitief gesloten en er komen appartementen in. Voorzitter van de locatieraad van de kerk Ed Janssen merkt in het Westervoorts Nieuwsblad op: ‘Toekomst van de kerk huist niet in gebouwen, maar in mensen.’ Ik heb daar de afgelopen dagen eens wat op zitten kauwen. 

Christelijke gelovigen kiezen voor kerken die aansluiten bij hun beleving van hun geloof. We hebben na de beeldenstorm niet voor niets allerlei afsplitsingen. Kort door de bocht: voor katholieken de rituelen en Maria, voor protestanten het Woord. Ik weet dat ik hiermee veel nuances te kort doe. Nu de kerk wegvalt, en niet alleen in Westervoort, maar ook in Babberich, Giesbeek, Groessen, Herwen, Loo, Oud-Zevenaar, Pannerden en Spijk valt toch de plaats weg waar de katholieken zich konden laven aan en overgeven aan de rituelen? 

Het is wel een kip-en-ei verhaal ook. De kerken vallen weg omdat al jaren het kerkbezoek wegvalt. Het aandeel katholieken, op papier de grootse geloofsgemeenschap van Nederland, dat regelmatig een religieuze dienst bijwoont, is geslonken naar 14 procent in 2019. Dit is aanzienlijk lager dan bij andere gezindten. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de statistiek. Blijkbaar is er minder behoefte aan rituelen. Of misschien heeft het katholieke deel van Nederland iets minder met de centrale kerk in Rome en diens vertegenwoordigers in Nederland, wie zal het zeggen.

Maar de ontkerkelijking zie je ook op andere plekken. Neem het katholiek onderwijs. Mijn kinderen gingen bewust naar een katholieke school. De voorbereiding voor de communie vond klassikaal plaats, immers katholiek. Bij mijn jongste werd het al anders. Toen werd al gezegd dat klassikaal niet meer kon, omdat er te weinig communicanten waren. Ze konden daar de overige leerlingen, die ook nog vaak een ander geloof hadden, niet mee ‘lastig vallen’. Tja, dan had mijn kind ook op willekeurig welke school kunnen zitten. De school besteedde de voorbereiding uit aan de kerk. Nu is daar niks mis mee, maar noem jezelf dan geen katholieke school. Misschien zijn scholen op basis van geloof sowieso wel achterhaald, maar dat is een andere discussie. 

Er wordt in Westervoort veel gedaan vanuit geloofsgemeenschappen voor de mindere mens en dat is mooi. Nog mooier is dat de geloofsgemeenschappen daarin samen optrekken. Samen naast elkaar is altijd beter dan alleen tegenover elkaar. Maar een kerk heeft daar blijkbaar weinig meer mee van doen. Dus zou ik liever zeggen: ‘Toekomst van het geloof huist niet in gebouwen, maar in mensen.

Inmiddels heeft pastor Thanh Ta letterlijk het licht achter zich uitgedaan. Het is te hopen dat de Godslamp, nu hier dan wel uit, figuurlijk blijft branden. Want terwijl in andere kerken nog luidkeels wordt gezongen, zijn wij uiteindelijk definitief na het zingen de kerk uitgegaan. 

Hans Janssen