
Definitieve invoering bodycams voor boa’s in gemeenten Duiven en Westervoort
13 april 2022De buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) hebben te maken met agressie en geweld op straat. Dat is ongewenst en onacceptabel, want ook de boa’s moeten veilig hun werk kunnen doen. Om hen te beschermen en hun veiligheidsgevoel te vergroten, zijn de gemeenten Westervoort en Duiven een paar maanden geleden een proef gestart met het dragen van bodycams. Dit is een draagbare camera die is bevestigd op de jas van de boa, ter hoogte van zijn/haar borstkas. Na deze proef is nu besloten om de boa’s definitief uit te rusten met bodycams.
Als een voorval op straat uit de hand dreigt te lopen, kan er een onveilige situatie ontstaan voor de boa en eventuele omstanders. Zodra de boa dit opmerkt, zal hij/zij (indien mogelijk) eerst de persoon in kwestie waarschuwen dat hij/zij een bodycam draagt en deze aan zal zetten om beeld – en geluid opnames te maken.
Positieve ervaring met gebruik
De camera neemt dan op wat er gebeurt. De gemeenten hebben gemerkt dat het dragen en gebruiken van een bodycam leidt tot minder agressie en minder geweld tegen de boa’s. Ook uit onderzoek in andere gemeenten blijkt dat het dragen van bodycams een de-escalerend effect heeft in conflictsituaties en het preventief werkt op het gedrag van een (potentiële) overlastgever. De meeste mensen die weten dat zij gefilmd worden, passen hun gedrag aan. De boa’s voelen zich hierdoor veiliger tijdens hun werk.
Privacy, opslag en bewaartermijn beelden
De gemeenten gaan zorgvuldig met uw gegevens om. De beelden worden met encryptie versleuteld opgeslagen. Hierdoor zijn de bestanden onleesbaar voor onbevoegden. Een beperkt aantal geautoriseerde personen mag de beelden bekijken. De opgenomen beelden worden na 14 dagen automatisch verwijderd. Alleen in specifieke gevallen kunnen de opnames langer worden bewaard en gebruikt, namelijk: voor een aangifte bij de politie, een vordering door het Openbaar Ministerie in verband met een strafrechtelijk onderzoek, een inzageverzoek van de boa ter evaluatie van zijn/haar eigen handelen en een verzoek van een persoon die is gefilmd.
Veelgestelde vragen
Mogen de handhavers bodycams wettelijk gebruiken?
Ja, de Boa’s zetten de bodycam in om de veiligheid van de werknemers te vergroten. Dit is een ‘gerechtvaardigd belang’, zoals omschreven in artikel 6.1f van de AVG. De gemeenten zetten de bodycams niet in vanuit hun publieke taak als overheid, maar vanuit onze privaatrechtelijke taak als werkgever die de veiligheid van haar werknemers wil vergroten.
Wanneer mogen opnames worden gemaakt?
Opnames zijn toegestaan als de boa vindt dat er een onveilige situatie ontstaat. Alle incidenten die (mogelijk) escaleren mogen gefilmd worden met de bodycam.
Kunnen de opnames ook stiekem worden gemaakt?
Nee, de bodycam wordt altijd openlijk en duidelijk gedragen en het is duidelijk zichtbaar wanneer er een opname wordt gemaakt.
Kan de politie de opnames gebruiken?
Ja, wanneer er een opname is gemaakt van een strafbaar feit kan de politie deze beelden gebruiken bij het opsporingsonderzoek. De beelden kunnen ook gebruikt worden als bewijsmateriaal in een rechtszaak.
Als ik niet gefilmd wil worden, mag ik dan weigeren?
Nee, de boa’s zijn bevoegd om te filmen en hebben geen toestemming nodig om een opname te maken.
Hoe worden de opnames beveiligd?
De gemeenten gaan zorgvuldig om met de bodycamopnames. Alle opnames worden op de bodycam zelf versleuteld opgeslagen, hierdoor zijn ze onleesbaar bij verlies en diefstal. De opnames worden na elke dienst automatisch opgeslagen. Een klein aantal geautoriseerde personen heeft toegang tot deze omgeving. Zij mogen de opnames alleen bekijken voor de vooraf vastgestelde doelen, namelijk; overdracht aan de politie, een verzoek voor inzage, klachten en zelfevaluatie door de boa. Alle handelingen in het systeem worden automatisch gelogd. Hierdoor is altijd te achterhalen op welk moment, door wie en voor welk doel de opnames zijn opgevraagd.
Hoe lang worden de beelden bewaard?
Na 14 dagen worden de opnames automatisch verwijderd. Behalve wanneer binnen deze termijn een verzoek of vordering wordt ingediend. Dan worden de bodycamopnames bewaard voor de duur van de afhandeling van het doel waarvoor ze zijn veiliggesteld. Hierna worden ze alsnog verwijderd.
Kan de drager van de bodycam de opnames zelf verwijderen?
Nee, alle opnames blijven 14 dagen bewaard en – als er een incident is gebeurd – tot na de afhandeling van dat incident. De drager kan de opnames niet zelf verwijderen.
Kan ik de beelden inzien die van mij gemaakt zijn?
Als u zelf gefilmd bent met een bodycam, hebt u recht op inzage in uw eigen gegevens. Uw recht op inzage betreft alleen uw eigen persoonsgegevens en niet die van andere personen die in beeld komen (of waarvan de stem is opgenomen). Die andere personen zullen dus eerst onherkenbaar moeten worden gemaakt, want het recht op inzage betreft alleen uw eigen persoonsgegevens. Op de website van Duiven en Westervoort staat informatie over het privacybeleid. U kunt daar ook een verzoek voor inzage indienen (privacy@1stroom.nl). In uw verzoek moet u in ieder geval de datum en het tijdstip van de opname vermelden.
Wordt er toezicht gehouden op het rechtmatig gebruik van bodycambeelden?
Elke gemeente heeft een Functionaris voor de Gegevensbescherming (FG) die een adviserende, toetsende en controlerende functie heeft. De FG houdt toezicht op de manier waarop de gemeente met de persoonsgegevens en privacy omgaat, dus ook op de bodycams. De FG heeft het recht controles uit te voeren op plekken en in systemen waar de bodycamopnames worden verwerkt om te zien of de gemaakte afspraken worden nagekomen.